İzlediklerim

SEZEN AKSU - "VAY"


İki binlerin başından bu yana işin klip kısmını pek de fazla önemsemez görünen  Sezen Aksu, son albümü piyasaya sürüleli henüz çok zaman geçmemiş olmasına karşın, ikinci video klibi de servis ederek doğrusu ya, beni şaşırttı.

İlk klip, albümün açılış şarkısı olmakla beraber en ticari, en kolay yakalanır şarkısı da olan “Unuttun mu Beni?”ye çekilmişti doğal olarak. İkinci klip şarkısı ise “Vay” oldu. Çok kalbe dokunan, ağrılı, sızılı bir şarkı “Vay”. Ben özellikle Sezen’in bu şarkıyı başından sonuna sakin durarak, acısını kelimelerle dinleyenin kalbine batıra batıra söylemesini sevmiştim. Bir de sütliman düzenlemesini.


Bu yüzden de bu çekilen olabilecek en doğru klip olmuş diye düşündüm izler izlemez. Şarkıyı yiyip yutmayan, alakasız imgelerle boğmayan, ezmeyen bir görselliği var klibin. Hem de çok yaratıcı bir buluşun, bir fikrin üzerine inşa edilmiş.

Gerçi bu zamanlarda kitaptır, filmdir, şarkıdır, kliptir, üretilen herhangi bir şey için üretenin fikrini “yaratıcı” bulmak epeyce riskli. İki gün sonra bir bakarsanız birileri “Sezen klibi bilmem kimden çalıntı mı?” diye yayıverir internete bir haber, siz cehaletinize mi yanarsınız, cehaletinizi sanal âleme beyan ettiğinize mi artık siz düşünün.


Ben bugüne dek bir benzerini görmedim, bu nedenle şimdilik çok yaratıcı buluyorum bu fikri. Yani Sezen’in evinin birebir minyatürünü yapıp, klip boyunca o minyatürün içinde gezmeyi, Sezen’in kendisini klibin son karesine kadar göstermemeyi, ama hemen her karesinde nefesini duyurmayı, gölgesini hissettirmeyi… Sonra dinleyeni, seveni, takip edeni Sezen’in evine, özel hayatına şahit etmeyi, beste yaptığı, televizyon başında uyuya kaldığı, kitap okuduğu, yemek yediği, denize baktığı anları, onun izin verdikleri dışında kimsenin görmediği hallerini göstermeyi…


Bunu gerçek çekimlerle yapsalar belki de bu kadar etkileyici olmaz, hatta biraz sakil de durabilirdi. Bir yanıyla çok samimi, çok içtenken, bir yanıyla da bir o kadar kendini koruyan, içine kapatan bir kadına dair bilmemiz ve bilmememiz gerekenleri bunca dikte etmişken yıllar süren yol arkadaşlığımız boyunca, ne bileyim, söz gelimi yatak odasını bir klipte izlemek hiç de mutlu etmeyebilir, aksine rahatsızlık verebilirdi mesela. 

Oysa şimdi bir oyuncağı, bir oyunu, ne kadarı sahici, ne kadarı kurgu olduğunu bilmediğimiz bir gerçekliği izliyoruz. Hani her o eve gidenin hep ballandıra ballandıra anlattığı o klan yaşamı, o hiç azalmayan kalabalık, o Sezen’in oda kapılarına dayanıp insanları uyandırdığı, “Kalkın hayat kaçıyor” diye ortalığı ayağa kaldırdığı, neşeli, kahkahalı, şarkılı, çalgılı ev bu ev evet, ama bu evde Sezen çok yalnız. Yapayalnız. Tek başına… “Anlatılan mı gerçek, görünen mi” sorusunun cevabını ise galiba bir tek Sezen biliyor.

Şarkıyı çok sevmiştim, klibi de sevdim. Buyurun, siz de sevin.



ZAKKUM - "ANASON"



Evet bir önyargım var. Ankara kökenli müzisyenlerin ayaklarının yere daha sağlam bastığına, daha uzun vadeli ve kalıcı işler yapabildiklerine bir çok kez şahit olmuşluğun getirdiği bir önyargı bu. Altmışlardan bu yana popüler müzikte adını duyduğumuz bir çok ismi bırakın bir kenara, son birkaç yıldır tanıdığımız “rock” gruplarına bakın, o bile yeter; Manga, Çilekeş, Gece ve Zakkum.

Kendi içinde yüzlerle ifade edilebilecek kadar çok sayıda türü, türevi barındıran “rock” müziğin daha melodik, söze daha çok yaslanan, daha az gürültülü, kimi kez senfonik, zaman zaman lirik sularda gezinmekten kaçınmayan, oyunlu, sürprizli, deneysel, klişe bozan kanadından tat alanlardansanız şayet, Türkçe “rock” yapan gruplar arasında Zakkum’u tereddütsüz tek geçebilirsiniz.



Aslında yukarıdaki tarif tam da “glam rock”ı işaret ediyor, şayet bir ad koymamız gerekirse. Ne ki bu koyduğumuz adlar zamanla kendi kriterlerine mahkûm kılıyor çalanı da, söyleyeni de ve dahi dinleyeni de. Sonra günün birinde bir şarkı yapıyorlar ve hep beraber söylenmeye başlıyoruz “Aaaa ama bu “glam rock” değil ki!” diye. Varsın olmasın, ne gam! Zakkum iyi müzik yapıyor. Ya da illa  müşkülpesent olmak gerekirse; bir yerlerde birilerinin geçmişten bugünde yaptığı iyi müziği, Türkçe sözlü “rock” şablonu içerisine olabilecek en doğru şekilde oturtuyor.

Grubun 2007’de yayımlanan ilk albümleri “Zehr-i Zakkum”, epeyce geniş bir zamana yayılarak servis edildi. Albümden beş şarkıya klip çekildi ve hatta beşinci klip 2010 yılında düştü ekranlara. Bu süre zarfında Zakkum’un hayli seveni, takipçisi birikti.



Genellikle alternatif işlerin popüler olması pek hoş karşılanmaz. En azından hayranları böyle düşünür. Sevdikleri, dinledikleri için kendilerini özel hissettikleri müziğin, şarkının ya da şarkıcının gün gelip herkesçe tanınıyor, biliniyor, dinleniyor olmasının verdiği tekinsizlikten rahatsız olur, hatta galiba biraz da bir âşık misali kıskançlık duyarlar.

Zakkum’un ilk albümüyle, sözgelimi bir Manga kadar ses getirmediği bir gerçek. Bunun sebebi biraz daha “teen-age”üstü durmaları da olabilir, daha zor yenilir yutulur şarkı sözleri de. Ama grubun ilk albümlerinde hem Teoman’la, hem de yıllardır yeni bir şarkı kaydetmek için stüdyoya girmemiş Seyyal Taner’le düet yapmış olmaları bile umduğum kadar yankı bulmadı ya da buldu ama ben o sıra başka tarafa bakıyordum, görmedim.



İşime de geldi açıkçası. Seyyal Taner’li “Erkek Adamsın” ve hazmı çok zor “Hipokondriyak” başta olmak üzere, bayıla bayıla dinlerken albümü, grubun durduğu yerden de gayet memnundum. Bu camia adamı “rocker” makır demeden maymun ediveriyor. Anlayamıyorsunuz bile. Buyurunuz Teoman, bakınız Emre Aydın. Onlar kadar popülerin tam ortasına düşmedi Zakkum. İyi ki de düşmedi.

Zakkum’un ikinci albümü “13”, geride bıraktığımız Şubat ayında piyasaya çıktı. Albümün ikinci klibi ise geçtiğimiz günlerde servis edildi. Anlaşılan Zakkum, yine bir önceki albümün stratejisiyle, şarkılarını geniş bir zaman aralığına yayarak duyurmaya niyetli. Her şeyin bir lokmada, çiğnemeden yenilip yutulduğu bir zamanda bu yöntemin doğru olmadığını kimse söyleyemez. Zaten müziğin bir sektör olduğu ülkelerde bu iş eskiden beri böyle yapılıyor.



İkinci klip şarkısı “Anason”, albümde daha ilk dinleyişte vurulduğum bir şarkıydı. Albümün en iyi şarkısı değildi belki ama tamamen öznel bir gerekçeyle, çok sevdiğim bir tarzın, bir türün uzantısı olması nedeniyle gönülden yakınlık duymuştum bu şarkıya. Yani benim albümde popüler olmasını istemeyeceğim, gizli kalmasını, sadece fark edenlerin bilmesini tercih edeceğim şarkı buydu. Ama nasıl olduysa oldu ve klip bu şarkıya çekildi.

“Anason”, seksenli yıllar boyunca dilimizden düşürmediğimiz Yeni Türkü şarkılarının iki bin onlu yıllar reenkarnasyonu gibi. Her detayıyla öyle. Tek eksik Derya Köroğlu’nun sesi. Bundandır ki benim ve benim kuşağımın şarkıya yakınlık duymaması mümkün değil. Ne var ki bu meyanda bir şarkıyı seslendirenin Zakkum olması ve şarkının Zakkum’un albümünde yer alması radikal “rock” dinleyeni, yazanı, çizeni için pek de hoş görülür bir şey değil.




Kaldı ki “13” albümünde Zakkum, kallâvi bir alaturka şarkıyı, “Ah Bu Şarkıların Gözü Kör Olsun”u da “cover”lıyor.



“Anason” Zakkum’un bütün şarkıları göz önüne alındığında kabul etmeli ki, orta şeritten giden bir şarkı değil. Ya da tam tersi, ilk kez “Anason”u dinleyen ve çok beğenerek bir koşu albümü satın alan ya da indiren biri, diğer şarkılarda umduğunu bulamayabilir. Ama başta da söylediğim gibi, bir isim ya da isminin önüne bir sıfat takmadan, illa ki bir kulp aramadan kulak kabarttığınızda, hiç de fena tınlamayacak Zakkum’un müziği, buna emin olun.

RTÜK korkusundan olsa gerek, klipte geçen sofra başı sohbetinde, çay bardaklarından içilen sıvı anason kokulu içkinin su katılmamışı misali saydam. Kim bilir belki de bildiğimiz su. Ama biz anlıyoruz onun aslında neyi temsil ettiğini, siz merak etmeyin. İstibdat dönemlerinde olur böyle şeyler. Yapanlar değil, mecbur bırakanlar yazılacak tarihin utanç sayfalarına. Gülüp geçin ve içinize çekin anason kokusunu.



MABEL MATİZ - "SÖYLESE O BEN SÖYLEYEMEM"



Yüzüne de söyledim; Mabel’in Emre Aydın paltosu giyip deniz kenarında hicranlı hicranlı bakındığı nevrotik klibini hiç beğenmemiştim. “Arafta”, albümden yayınlanan ilk klipti ve belli ki onu lanse edebilmek için ortalama bir klip hangi klişeleri gerektiriyorsa, o sekanslar, o duruşlar, bakışlar, hatta o palto tercih edilmişti. “Arafta” epeyce dramatik ve epeyce de etkili bir şarkıydı; bu nedenle ilk klip için seçilmesi gayet de mantıklıydı ama Mabel Matiz’in albümünü tek başına özetleyen bir şarkı değildi.

Sosyal medyanın son derece akıllıca kullanıldığı bir kampanyayla, kendine hatırı sayılır bir dinleyici kitlesi edinen Mabel Matiz’in buna rağmen gerek şarkı sözleri, gerekse şarkıların icrası düşünüldüğünde, ana akım sürüsünün içerisinde yer alması bu zamanın ahvalinde pek mümkün görünmüyor. Buna ne derece gerek olduğu da tartışılır zaten. Onun şu an durduğu yer ve ağır ağır attığı adımlar, uzun vadede karşılığını bulacak türden çünkü.


Mabel Matiz’in albümünden yayınlanan ikinci klip, birincinin tam tersine çok neşeli, çok renkli, çok ehl-i keyif bir haz bırakıyor izleyenin damağında. Şarkı hüzün döken, efkâr söken türden. Klip de buradan yol alıyor zaten. Sahiden yol alıyor Mabel ve arkadaşları klip boyunca. Hem çalıyor, hem söylüyor, hem de oynuyorlar. Köy köy, kasaba kasaba gezen bir çadır kumpanyası belki de. Belki de göç yollarına vurmuş birkaç dost, kader arkadaşı. Günebakan kokulu Trakya toprakları olmalı burası. Mevsimse tam da bu zamanlar, güneşli ama ince ince üşüten, bakır bir sonbahar.

Mabel Matiz’in her şarkısı başka bir dünya, başka bir âlem. Bu klip bunlardan sadece birine işaret ediyor. Hâlâ uğramayanlardansanız semtine, “Söylese O Ben Söyleyemem”,  tanışmanız için hediyeli bir vesile olabilir.



EYLÜL 2011

Yavuz Hakan Tok

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder